Historia ruchu Wolnych Chrześcijan

Historia ruchu Wolnych Chrześcijan

Ruch Wolnych Braci (ang. Open Brethren), narodził się w Irlandii w 1830 roku. Początkowo było to kilku mężczyzn spotykających się na wspólne obchodzenie pamiątki Wieczerzy Pańskiej, modlitwę i czytanie Pisma Świętego. Mimo że pochodzili z różnych Kościołów chrześcijańskich, to łączyła ich ta sama miłość do Chrystusa i głęboka wiara. Grupy te charakteryzowały się brakiem podziału na duchowieństwo i laikat. Koncentrowali się na powrocie do zasad, które kierowały pierwszym Kościołem oraz kładli akcent na konieczność prowadzenia przez Ducha Świętego.

Spotkania w niedługim czasie zaczęły odbywać się w Dublinie, Bristolu i Plymouth, skąd też pochodzi zwyczajowe określenie ruchu „Bracia Plymuccy”. W drugiej połowie XIX wieku ruch rozszerzył się na całą Anglię, Europę i Amerykę.

Do grona największych misjonarzy Europy należy z pewnością zaliczyć Granville’a Waldegrave’a, trzeciego barona Radstock, oraz Federicka Baedeckera, niegdyś doktora filozofii, później gorliwego ewangelistę. Głosili oni w duchu braterskim dobrą nowinę o Jezusie Chrystusie w Niemieczech, Austrii i Rosji. Natomiast sam Baedecker docierał z Ewangelią aż na krańce Syberii.

W zaborze Austriackim, na dzisiejszych terenach Słowacji i Czech, działali Anglik Fred­er­ick Butcher oraz František Jan Křesina a także Ján Siracký.
Na południu Polski w duchu Wolnych Chrześcijan pracę rozpoczął Józef Mrózek senior. Początkowo był on związany z ruchem neopietystycznym w Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Po nawróceniu i powrocie z międzywyznaniowej szkoły biblijnej w Niemczech rozpoczął działalność misyjną wśród katolików. W jej wyniku w 1909 r. w Trzanowicach pod Cieszynem powstał pierwszy zbór Braci Wolnych na polskich ziemiach.

W Polsce centralnej początki ruchu Wolnych Chrześcijan związane są z postacią Wacława Żebrowskiego, nawróconego księdza katolickiego, mocno związanego z ruchem Mariawitów. Później dołączyli do niego dwaj inni nawróceni księża, Antoni Przeorski i Stanisław Bortkiewicz. Ruch został zarejestrowany przez władze rosyjskie jako „Zrzeszenie Zwolenników Nauki Pierwotnych Chrześcijan”.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości ruch Wolnych Chrześcijan rozprzestrzenił się. Powstały zbory w Krakowie, Nowym Sączu, Tarnowie, Lublinie, Chorzowie, Jaworznie i Pszczynie. W czasie wojny wiele z nich musiało zaprzestać działalności. Część zborów dołączyła do zarejestrowanego w Rzeszy związku Bund Evan­ge­lisch Freikirch­licher Gemein­den (Związek Wolnokoś­ciel­nych Zborów Ewan­gelicznych). W związku tym działali również Darbyści i Baptyści. Po II wojnie światowej Wolni Chrześcijanie weszli w skład Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego (ZKE) w PRL. Po wystąpieniu z ZKE w 1981 r. ruch Wolnych Braci zarejestrowano jako Kościół Wolnych Chrześcijan, obejmujący dzisiaj 41 zborów w całej Polsce.

ŁJ